Giới thiệu

Hệ thống của bạn sau một thời gian sử dụng có thể bị chậm do một vài điều bất thường gây lên, có một số công cụ có thể giúp xác định tiến trình nào là nguyên nhân của sự chậm chạp này. Htop là một ứng dụng theo dõi các tiến trình theo thời gian thực trên Linux, nó sẽ biết mức tài nguyên đã dùng trên mỗi CPU/Core, RAM, Swap…

Cài đặt

Trên Ubuntu/Debian:

apt-get install htop

Trên RHEL/CentOS:

yum install epel-release
yum install htop

Sử dụng

Sau khi cài đặt, chỉ cần gõ lệnh htop trên terminal để khởi chạy chương trình. Khi khởi chạy giao diện sẽ như hình bên dưới:

Mức dùng CPU

Thanh tiến trình CPU thẻ hiện mức dùng CPU của hệ thống. Số lượng thanh tiến trình CPU tương ứng với số lượng CPU/Core của máy chủ. Thanh tiến trình bao gồm các màu khác nhau. Mỗi màu thể hiện một ý nghĩa riêng:

• Xanh lam: các tiến trình độ ưu tiên thấp
• Xanh lục: các tiến trình người dùng (user)
• Đỏ: các tiến hành hạt nhân (kernel)
• Vàng: thời gian IRQ
• Đỏ tươi: thời gian Soft IRQ
• Xám: thời gian chờ IO

Mức dùng bộ nhớ RAM

Bên dưới thanh tiến trình CPU là thanh bộ nhớ RAM và Swap. Hai thanh này cũng có các màu sắc thể hiện một ý nghĩa:

• Xanh lục: bộ nhớ đã dùng
• Xanh dương: bộ nhớ đệm
• Vàng: bộ nhớ cache

Tải trung bình

Systemload hay còn gọi là load thể hiện số công việc hiện tại hệ thống đang thực thi
Load everage cho ta thấy được trung bình khối lượng công việc hệ thống phải xử lý trong mỗi khoảng thời gian 1 phút, 5 phút và 15 phút

Thông số load everage còn phụ thuộc vào server có bao nhiêu CPU. Ví dụ server có một CPU có load everage là 1.0 cho thấy sử dụng 100%

Thông tin tiến trình

Htop sẽ liệt kê tất cả các tiến trình đang chạy trên hệ thống với các thông tin kèm theo như sau:

Ý nghĩa từng cột giá trị như sau:

• PID: Số PID của tiến trình. Mỗi tiến trình sẽ có PID riêng
• USER: Chủ sở hữu tiến trình
• PRI: Độ ưu tiên của tiến trình. Số càng thấp thì mức độ ưu tiên càng cao
• NI: Giá trị nice value của tiến trình, ảnh hưởng đến độ ưu tiên của tiến trình đó
• VIRT: Bộ nhớ ảo đang được sử dụng cho tiến trình
• RES: Bộ nhớ RAM vậy lý đang được sử dụng, đo bằng kylobytes
• SHR: Bộ nhớ chia sẻ mà tiến trình đang sử dụng
• S: Trạng thái hiện tại của tiến trình (zombied, sleeping, running, uninterruptedly sleeping, traced)
• % CPU: Phần trăm tài nguyên CPU đang được tiến trình sử dụng
• % MEM: Phần trăm bộ nhớ RAM đang được tiến trình sử dụng
• TIME +: Thời gian bộ xử lý mà tiến trình đã sử dụng
• COMMAND: Tên lệnh bắt đầu tiến trình

Các phím tắt

• Di chuyển dấu nhắc trong danh sách các tiến trình theo chiều dọc hoặc ngang bằng phím mũi tên
• Kill mộ tiến trình bằng cách nhấn phím F9
• Renice một tiến trình bằng cách nhấn phím F7 hoặc F8
• Liệt kê các tập tin được sử dụng bởi một tiến trình bằng cách nhấn phím I
• Chỉ hiển thị tiến trình của một người dùng bằng cách nhấn phím U
• Hiển thị các tiến trình được sắp xếp theo một cột bất kỳ bằng cách nhấn phím F6
• Hiển thị các tiến trình trong chế độ xem dạng cây bằng cách nhấn phím F5

Kết luận

Htop là một công cụ tuyệt vời để quản lý tài nguyên hệ thống Linux theo thời gian thực. Nó cho chúng ta một cái nhìn trực quan về việc sử dụng tài nguyên hệ thống.